José Alfredo Martínez de Hoz

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
José Alfredo Martínez de Hoz
Nacemento13 de agosto de 1925
Lugar de nacementoSalta
Falecemento16 de marzo de 2013
Lugar de falecementoBuenos Aires
Causainfarto agudo de miocardio
NacionalidadeArxentina
Alma máterUniversidade de Cambridge
Ocupacióneconomista, avogado e político
PaiJosé Alfredo Martínez de Hoz
editar datos en Wikidata ]

José Alfredo Martínez de Hoz, alcumado Joe, nado o 13 de agosto de 1925 e finado o 16 de marzo de 2013[1], foi un político, economista, avogado e profesor universitario arxentino, célebre sobre todo pola súa participación como ministro de Economía do autodenominado Proceso de Reorganización Nacional entre 1976 e 1981.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Descendente dunha familia de ricos estancieros, presidentes da entidade patronal dos grandes propietarios de terras, a Sociedad Rural Argentina e propietarios de 2 500 000 hectáreas de terreo na Patagonia cedidas por Julio Argentino Roca tras a conquista do Deserto, Martínez de Hoz ocupou o cargo de ministro do presidente de facto José María Guido (1962-1963) e traballou no sector bancario e financeiro, antes de ser convocado por Jorge Rafael Videla para ocupar o Ministerio de Economía. Cara a comezos da década de 1970 trabara relación cos Rockefeller, e foi presidente da acería Acindar durante os anos inmediatamente precedentes ao golpe de estado [2].

Martínez de Hoz tiña estreitos lazos coa cúpula militar, que empregaría Acindar como campo de probas para as prácticas represivas exercidas logo durante o Proceso. Segundo declaracións do propio Martínez de Hoz na investigación aberta, tras o regreso da democracia, pola nacionalización dolosa da Compañía Italo Argentina de Electricidad, de cuxo directorio era membro cando se pagou 300 millóns de dólares por unha compañía descapitalizada, en 1975 visitaría a Videla, naquel momento xefe do Estado Maior, xunto con outros membros do Consejo Argentino Empresario, para solicitarlle que contribuíse a preservar a orde nas circunstancias que impedían "a liberdade de traballo, a produción e a produtividade". No curso de sucesivas entrevistas cos líderes do Exército deseñouse un sistema de espionaxe e vixilancia, coordinado coas forzas de seguridade e a intelixencia militar, orientado a identificar aos principais activistas sindicais.

En maio dese ano houbo ocasión de polos en práctica durante a represión dunha masiva folga de metalúrxicos na planta de Acindar en Villa Constitución, dirixida por Alberto Piccinini, secretario local da Unión de Obreros Metalúrgicos e oposto á liña branda de Lorenzo Miguel; ante a folga, que durou 59 días, Martínez de Hoz obtivo do ministro de Interior, Alberto Rocamora, a declaración da ilegalidade da folga e o envío das forzas de seguridade. Numerosos folguistas foron secuestrados, sometidos a simulacros de fusilamento, e outros asasinados[3]. Dentro das instalacións da fábrica montouse o primeiro centro clandestino de detención, unha antesala dos que se aplicarían logo durante o Operativo Independencia. Rodolfo Peregrino Fernández, entón inspector da Policía Federal Arxentina, declararía ante a Comisión Arxentina de Dereitos Humanos que Acindar "pagaba a todo o persoal policial xefes, suboficiais e tropa un plus extra en diñeiro (...) para convertela nunha especie de fortaleza militar con cercos de arame de pugas". A substitución de Martínez de Hoz á fronte de Acindar sería o xeneral Alcides López Aufranc, o que continuaría co labor represivo.[4]

Ministro de Economía 1976 - 1981[editar | editar a fonte]

A tarefa de Martínez de Hoz como ministro, tal como expresouna na presentación do seu Plan Económico o 2 de abril de 1976, era a de deter a inflación e estimular a investimento estranxeira. Apoiado na estrita prohibición da folga ou calquera outra forma de protesta sindical, Martínez de Hoz decretou o congelamiento dos salarios. A apertura arancelaria que impuxo, co obxecto expreso de incrementar a competitividade da industria nacional, tivo efectos desastrosos sobre esta, que se reduciu ante a imposibilidade de competir coa produción estranxeira; os subsidios á produción elimináronse por completo.

Co obxectivo de controlar a demanda de divisas, Martínez de Hoz implementou a fins de 1978 un sistema de depreciación programada, alcumado a tablita. Xunto coa Lei 21.526, de entidades financeiras, promulgada en xuño do ano anterior, a tablita promovería a especulación financeira desmedida. A medida tomouse para intentar compensar as perdas ocasionadas aos ahorristas pola diferenza entre a taxa de interese pagada aos depósitos a prazo fixo e a inflación; para protexer ás entidades financeiras, o Estado fíxose responsable do pago dos depósitos. O custo destas medidas, que ocasionaron o peche de máis de 25 entidades crediticias, cuxos pasivos debeu asumir o Estado, foi enorme; tamén o foi para os consumidores, que deberon facer fronte a un mercado de crédito liberalizado, cuxas taxas aumentaron parejamente ás pagas polos depósitos. Os créditos hipotecarios alcanzaron o 100% de interese nun ano, resultando impagables para numerosos debedor, que perderon así os seus fogares.

Coa economía en contracción, a xestión de Martínez de Hoz finalizou en 1981, coa substitución do tenente xeneral Jorge Rafael Videla polo tenente xeneral Roberto Eduardo Viola na presidencia da Nación. O cambio que Viola decidiu imprimir á política económica durou só os 9 meses que o tenente xeneral estivo no poder; tras a súa renuncia, Roberto Alemann — un dos "mellores mozos" de Martínez de Hoz, en palabras do mesmo exministro— ocuparía a carteira.

Logo de 1981[editar | editar a fonte]

Durante a etapa posterior ao fin do Proceso, debeu pechar o seu estudo privado polas protestas na súa contra.

Seguiu traballando en finanzas, como membro fundador do Consejo Argentino Empresario, que reúne aos grupos empresariais máis poderosos do país, en Química Estrella (Hoxe Grupo Estrella S.A.), o grupo Rohm de finanzas e o Banco General de Negocios. En 2003 tivo que declarar como imputado por posibles manobras fraudulentas neste último.

Problemas coa xustiza[editar | editar a fonte]

Foi acusado, tras a volta da democracia, de complicidade nas actuacións represivas e na desaparición de persoas, ata ser finalmente indultado por Carlos Menem mediante o decreto 2745/1990. Antes fora xa procesado pola acusación presentada en 1982 por Alejandro Olmos, que o inculpaba do desastre económico e de incorrer en fraude ao Estado polo aumento vertixinoso da débeda externa, que se cuadriplicou durante a súa xestión; esta recibiría resolución o 13 de xullo de 2000, cando o xuíz federal Jorge Ballesteros ratificou o "carácter ilexítimo e fraudulento da débeda externa".

En 1984 foi acusado da desaparición do empresario Federico Gutheim e o seu fillo Miguel Ernesto. Chego a cumprir 77 días de arresto por este delito, polo cal finalmente foi sobresido. En 1989 foi indultado polo goberno de Carlos Saúl Menem, impedíndose así a prosecución de ulteriores causas. En setembro do 2006 o seu indulto foi declarado nulo pola xustiza.


Predecesor:
Joaquín De las Heras
 Ministro de Economía da Arxentina 
29 de marzo de 1976 - 31 de marzo de 1981
Sucesor:
Lorenzo Sigaut

Notas[editar | editar a fonte]

  1. "Muere exministro de Economía de la dictadura argentina Martínez de Hoz". ABC. 16 de marzo de 2013. Consultado o 17 de marzo de 2013. 
  2. Galasso (2003), p. 212
  3. Hernández (1998)
  4. Bonasso (2000a)

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]