Hermafroditismo

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Hermafrodita»)
Símbolo ás veces asociado ao hermafroditismo, derivado do símbolo grecorromano de Hermes/Mercurio.

O hermafroditismo dáse cando un mesmo ser vivo ten os aparellos sexuais masculino e feminino ou un aparello mixto, pero é capaz de producir gametos de ambos os tipos ao mesmo tempo. Isto permítelle ao organismo actuar unhas veces como macho e outras como femia.[1] Non obstante, o máis común é a fecundación cruzada entre individuos hermafroditas; tamén existen algúns casos, como nos corais, nos que se producen gametos xa fecundados. Un exemplo de animal hermafrodita é o percebe.

Fecundación cruzada[editar | editar a fonte]

Aínda que os seres vivos hermafroditas producen os dous tipos de gametos, de cando en vez fecúndanse a si mesmos. Se se exceptúa algún caso como as tenias, que si poden autofecundarse (de todos os xeitos esta fecundación nunca se produce no mesmo aparello reprodutor, dúas proglotes uniríanse para a fecundación), os restantes hermafroditas necesitan a colaboración doutro conxénere para reproducírense. Nas plantas sucede o mesmo, pois aínda que as flores posúen os dous sexos, os gametos maduran a distinto tempo, polo que se require unha polinización cruzada para levar a cabo a fecundación.

Este é o caso da maioría das plantas con flores e dalgúns animais, por exemplo, caracois e miñocas de terra.

Algúns peixes tamén son hermafroditas: poden iniciar a súa vida como femias e cambiar de sexo logo de procrear varias veces, transformándose en machos.

O hermafroditismo considérase como un indicio de reprodución máis primitiva que a unisexualidade, como o demostra a súa frecuencia entre organismos máis primitivos e a progresiva separación de sexos a medida que avanzamos na escala evolutiva animal.

Alcance do hermafroditismo[editar | editar a fonte]

Como estratexia reprodutiva, o hermafroditismo é ideal para animais aos que custa atopar parella, xa sexa polo seu hábitat, a súa baixa poboación, o seu illamento ou a súa lenta translación. A desvantaxe que presentaría é unha menor eficiencia nas tarefas reprodutivas debido á falta de especialización.[2]

Dise que a maioría dos hermafroditas non son funcionais porque aínda que é posible, é raro (especialmente en animais) que suceda a autofecundación, a cal é un feito só nalgunhas especies hermafroditas.[2][3]

Especies[editar | editar a fonte]

O hermafroditismo está amplamente representado entre as plantas con flores (Anxiospermas).

Nos animais o hermafroditismo verdadeiro como medio de reprodución dáse en invertebrados, como a estrela de mar,[4] caracois[4] e lombrigas de terra; e, en varios peixes.[5]

Non existe documentada a existencia de ningún mamífero hermafrodita sen identidade sexual.[3]

Nos artrópodos, a presenza de simbiontes intracelulares, transmitidos de xeración en xeración, poden parasitar o sistema reprodutor dos machos producindo unha feminización. Nalgúns casos esta feminización é incompleta polo que poden aparecer fenotipos intersexuais.

As investigacións revelaron que algunhas femias eran en realidade xenotípicamente machos, co cal a determinación sexual estaba determinada polo simbionte e non polos cromosomas. Distintas bacterias, como Wolbachia, Paramixidia ou Microspiridia, poden ser endosimbiontes feminizantes.

Se, debido a estas bacterias simbiontes, se inhibe a diferenciación da glándula androxénica, ou sexa, bloquéase a glándula que xera hormonas masculinas, aparece o fenotipo feminino en individuos xeneticamente machos. Se, pola contra, este bloqueo é imperfecto, aparecen individuos intersexuais.[6]

Outras representacións[editar | editar a fonte]

Un dimorfismo sexual moi acusado pode confundirse con hermafroditismo, aínda que non o sexa. Este é o caso duns caracois parasitos de equinodermos, entre os cales o macho parasito (moi pequeno) pódese achar no interior da femia.[2]

Denomínase seudohermafrodita a aqueles animais que posúen internamente os órganos reprodutivos dun sexo pero a súa aparencia externa é a do outro sexo.[1]

Tamén existen hermafroditas secuenciales, aqueles que cambian de sexo no transcurso da súa vida, como no caso dos peixes róubaos e da cabrilla.[5][7]

Hermafroditismo e humanos[editar | editar a fonte]

Existen diferentes casos que son similares ao hermafroditismo na especie humana. Un dos casos máis famosos foi o de Herculine Barbin. O termo máis correcto para referirse a unha persoa con estas condicións é intersexual. A síndrome de Klinefelter produce individuos con intersexo.[8]

O termo médico hermafroditismo verdadeiro aplícase aos casos con gónadas de ambos os sexos en distintas proporcións, xa que nalgúns casos conteñen folículos ováricos e túbulos seminíferos na mesma gónada (ovotestis). no entanto, en humanos non hai ningún caso constatado medicamente de auténtico hermafroditismo (é dicir, coa capacidade de producir óvulos e espermatozoides ao mesmo tempo).

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 AA.VV. (2002). Hermafrodita, en: Nuevo Diccionario de Términos Científicos (1° ed.). Barcelona: Océano S.L. p. 119. ISBN 84 7556 157 8. 
  2. 2,0 2,1 2,2 "Sexo fácil: Animais hermafroditas". Archived from the original on 25 de xaneiro de 2012. Consultado o 19 de novembro de 2011. 
  3. 3,0 3,1 "Animais hermafroditas". 27 de novembro de 2010. Arquivado dende o orixinal o 26 de febreiro de 2021. Consultado o 19 de novembro de 2011. 
  4. 4,0 4,1 "Animais sorprendentes. Edición especial". Revista Big Bang: 12, 29. 17 de novembro de 2011. ISSN 1870-1310. 
  5. 5,0 5,1 "Como se reproducen os Peixes". Arquivado dende o orixinal o 21 de novembro de 2011. Consultado o 19 de novembro de 2011. 
  6. Michael E. N. Majerus. "Simbiontes hereditarios causantes de efectos deletéreos en los artrópodos" (PDF) (en castelán). p. 787. Consultado o 10/02/2014. 
  7. "Cambio de sexo en animais". Arquivado dende o orixinal o 10 de xaneiro de 2010. Consultado o 19 de novembro de 2011. 
  8. Intersex Society of North America (en inglés)

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]


Este artigo tan só é un bosquexo
 Este artigo sobre bioloxía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.