Fiat lux

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
A creación da luz segundo Gustave Doré.

Fiat lux é unha locución latina que significa literalmente "que se faga a luz".[1]

É unha tradución da palabra hebrea יְהִי אוֹר (yehi 'ou). Outras traducións da mesma frase inclúen a frase latina fiat lux e a frase grega γενηθήτω φῶς (ou genēthētō phōs ). A frase utilízase a miúdo polo seu significado metafórico de disipar a ignorancia.

A frase vén do Libro da Xénese, concretamente do seu terceiro verso:

1:1 - No principio creou Deus os ceos e a terra.
1:2 - E a terra estaba desordenada e baleira, e as tebras estaban sobre a face do abismo. E o Espírito de Deus movíase sobre a face das augas.
1:3 - E dixo Deus: que se faga a luz. E a luz fíxose.[2]
1:4 - E viu Deus que a luz, e era boa; e separou Deus a luz das tebras.

Orixe e etimoloxía[editar | editar a fonte]

A locución latina fiat lux, da Biblia Vulgata latina, tradúcese xeralmente como "Que se faga a luz", cando se relaciona co verso 1:3 do libro do Xénese 1:3 (en hebreo: "יְהִי אוֹר"). A frase completa é "dixitque Deus fiat lux et facta est lux" ("E Deus dixo: Fágase a luz, e foi a luz"), en grego "και είπεν ο Θεός γενηθήτω φως και εγένετο φως" (kai eipen ho Theos genēthētō phōs kai egeneto phōs), en hebreo Hebrew "וַיֹּאמֶר אֱלֹהִים, יְהִי אוֹר; וַיְהִי אוֹר" (vayo'mer 'Elohim, yehi "ou Vayehi' ou).

Fiat lux traduciríase literalmente como "que se faga a luz" (fiat é de fieri, a forma pasiva do verbo facere, "facer" ou "facer"). Unha forma latina alternativa, tradución do orixinal grego e hebreo, sería lux sit ("que exista a luz" ou "deixar que exista a luz") utilizouse de cando en vez, aínda que existe un debate en canto á súa exactitude.

O uso polas institucións educativas[editar | editar a fonte]

Escudo da Universidade de California.

Fiat lux é o lema que aparecen nos escudos de moitas institucións educativas:

Na literatura[editar | editar a fonte]

"Fiat Lux" é tamén un termo que se utiliza na novela Die Insel des Zweiten Gesichts (1982) polo escritor alemán Albert Vigoleis Thelen.

"Fiat Lux!" é a frase que activa a posta en escena da configuración dunha sala principal no Crónicas da Deryni de Katherine Kurtz.

O Fiat Lux Axencia é o nome da axencia de detectives privados de Nestor Burma, nas novelas de Léo Malet.

A frase en inglés conclúe o relato breve de ciencia ficción de Isaac Asimov The last Question, simbolizando o crecemento, a nivel divino, de potencia dun avanzadísimo ordenador que crea un novo universo das cinzas dun morto, trazando comparacións e suxerindo unha explicación para o bíblico Libro da Xénese.

En Os Miserables, Victor Hugo fala da importancia do atrevemento e escribe: "ese grito 'Audacia' é un "Fiat lux".

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Sánchez Doncel, Gregorio (2003). Diccionario de latinismos y frases latinas. Madrid: Editorial Noesis. p. 160. ISBN 84-87462-32-4. 
  2. Liber Genesis (Biblia Vulgata en latín)

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]