Dionisio Gamallo

Dionisio Gamallo

Retrato en Vida Gallega, 1934.
Biografía
Nacemento	25 de agosto de 1914 Ribadeo, España
Morte	16 de xaneiro de 2000 (85 anos) Madrid, España
Datos persoais
País de nacionalidade	España
Educación	Universidade de Valladolid Universidade de Santiago de Compostela
Actividade
Ocupación	Polígrafo
Membro de	Real Academia Galega
Lingua	Lingua castelá
Premios (1998)  Medalla Castelao

Dionisio Gamallo Fierros, nado en Ribadeo o 25 de agosto de 1914 e finado en Madrid o 16 de xaneiro de 2000, foi un escritor polígrafo galego en lingua castelá, neto do pintor Dionisio Fierros.

Traxectoria

Formación e primeiras publicacións

Estudou primeiro en Ribadeo e logo en Lugo, para pasar despois a estudar Dereito na Universidade de Santiago de Compostela, licenciándose en 1936. No 1938 era Delegado local de Propaganda de FET y de las JONS en Ribadeo. Posteriormente rematou Filosofía e Letras en 1941 na Universidade de Valladolid. No medio, xa no 1939, foi profesor axudante de literatura no Instituto de Lugo.

Colaborou despois en Ya, Arriba, Informaciones, El Español e La Estafeta Literaria, entre outras publicacións.

A partir de 1945 foi profesor axudante de Xeografía e Historia na Universidade de Santiago de Compostela, profesor de Literatura Española nos Institutos Ramiro de Maeztu e Lope de Vega en Madrid, impulsor, profesor e primeiro director do Instituto Laboral en Ribadeo e profesor na Escola Oficial de Xornalismo de Madrid.

Mundo académico

Entre 1953 e 1955 traballou como asesor do Servizo de Información Bibliográfica da Biblioteca Nacional. Foi nomeado membro correspondente da Real Academia Galega. Ademais, foi vocal da directiva do Centro Galego de Madrid e secretario da Comisión de Cultura. Foi membro do Instituto de Estudios Asturianos e membro correspondente da Real Academia Española.

Entre 1955 e 1960 exerce como director do novo Instituto de Ribadeo.

Mantivo relación directa ou por correspondencia con diversas personalidades do mundo cultural en España e en Galicia, como con Ramón Otero Pedrayo, con quen mantivo relación dende os anos 30 ata a morte deste.

Obra

Busto en Ribadeo.

A bibliografía de Dionisio Gamallo é moi variada, contando varios libros e máis de 2 500 artigos. Destaca Albor (1942), caderno de poesía con 14 poemas (do seu libro inédito La voz derrotada). No 1943, dúas monografías aínda inéditas: Una estirpe de escritores colombianos: los Caro e La aportación de Lugo y su provincia a la literatura galaico-castellana. No 1948, publicou o folleto "Bécquer y Sevilla y páginas abandonadas" (prólogo de Dámaso Alonso). Tamén publicou ensaios e artigos, como Vida y obra de Ramiro de Maeztu (1953), Menéndez Pidal en el año 1898 (1968), ¿Luz sobre la Negra Sombra? (1975), Primera etapa de la vida y obra de Pérez de Ayala (de los comienzos hasta 1905) (1981), ou La Regenta, a través de cartas inéditas de la Pardo Bazán a "Clarín" (1984).

Recoñecementos

Dionisio Gamallo foi recoñecido con diversos premios. Entre eles:

• Premio Anual de Literatura Pérez Lugín da Asociación de Prensa da Coruña (1943) por Galicia a través de sus poetas.
• Primeiro premio de poesía castelá nos Xogos Florais de Santiago de Compostela (1945) polo poema "Piedra viva".
• Premio do Certame do Centro Galego da Habana (1951) por Seda en el cardo (vida y obras de Curros Enríquez).
• Primeiro premio no Certame José Martí patrocinado pola Embaixada de Cuba e o Instituto de Cultura Hispánica de Madrid (1953).
• Premio ó Xornalismo (1971) da Deputación da Coruña.

Ademais, foi distinguido coa condecoración da Orde de Rubén Darío en Nicaragua (1967), nomeado "Lucense do ano" en 1987 e medalla Castelao en 1998.

Dende pouco despois da súa morte e ata a súa fusión co outro IES de Ribadeo, o Instituto que dirixiu levou o seu nome. Con posterioridade á fusión, o novo centro pasou a chamarse IES de Ribadeo Dionisio Gamallo

Véxase tamén

Bibliografía

• Aparisi, Luis M. (2016). Gallegos en la Real Academia Española (PDF) (en castelán). Asociación Cultural da Vieira. 
• Cortezón, D.: Dionisio Gamallo Fierros. Varón de Porcillán. Xunta de Galicia, 2005. Santiago de Compostela. ISBN 84-453-4065-4
• Couceiro Freijomil, Antonio (1951-54). Diccionario Bio-bibliográfico de Escritores (en castelán) 2. Bibliófilos Gallegos. p. 115. 
• Fernández del Riego, F. (1992). Diccionario de escritores en lingua galega. Do Castro. p. 584. ISBN 978-84-7492-465-7. 
• "Gamallo Fierros, Dionisio". Dicionario biográfico de Galicia 2. Ir Indo Edicións. 2010-2011. p. 128. 

Ligazóns externas

• "Cronoloxía de Dionisio Gamallo"