Dez

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
10
Cardinal Dez
Ordinal décimo
Propiedades matemáticas
Factorización 2 × 5
Función totiente φ(10) = 4
Número de divisores τ(10) = 4
Suma dos divisores σ(10) = 18
Conta de primos π(10) = 4
Función de Möbius μ(10) = 1
Función de Mertens ‘‘M’‘(10) = -1
Outros sistemas de numeración
Sistema binario

1010

Sistema octal 12
Sistema duodecimal A
Sistema hexadecimal A
Numeración romana X
Numeración exipcia
V20
Numeración grega Δ
Numeración xónica ι'
Numeración chinesa
Numeración hebraica
Numeración armenia Ժ
Numeración Āryabhaṭa
Numeración maia
Lista de números

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90


O dez (10) é o número natural que segue ao nove e precede ao once. Na numeración romana represéntase cun X.

O 10 é un número composto, que ten os seguintes factores propios: 1, 2 e 5. Como a suma dos seus factores é 8 < 10, trátase dun número defectivo.

O 10 é a base do sistema decimal.

O 10 é o cuarto número triangular, despois do 6 e antes do 15.

Un polígono de 10 lados recibe o nome de decágono.

O número 10 é un dos máis famosos na historia da humanidade. Moitos pobos primitivos contaban á base de utilizar os dedos das dúas mans, co que chegaban ata dez. De feito, o símbolo romano "X" para dez tiña o significado inicialmente de dúas mans cruzadas.

Simboloxía[editar | editar a fonte]

A filosofía pitagórica concibía o dez como mostra da perfección e relacionábao co Ser supremo. É coñecido que xuraban por tetractys (dez) como se o fixesen polo máis sacro.

Esta magnitude contén todos os números, polo tanto considérase como número completo. No cristianismo repítese nos seguintes temas: 10 mandamentos; ofrecer décimos a Deus; 10 lámpadas, 10 virxes, 10 talentos (expresado así nalgunhas parábolas).

Man de cartas de póker cos catro 10 da baralla.

Segundo a Cábala, é símbolo da Totalidade. É o Sefirot.

O 10 considérase como un símbolo do sinal de IO-Isis.

No alfabeto sacro dos hebraicos, o yod vale 10. O yod é a primeira letra que conforma o nome de Deus: YHVH, YESHUA. No templo de Salomón había 10 barreñas, 10 mesas e 10 candelabros.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]


Este artigo tan só é un bosquexo
 Este artigo sobre matemáticas é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.