Cycas

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Cycas

Cycas revoluta
Clasificación científica
Reino: Plantae
División: Cycadophyta
Clase: Cycadopsida
Orde: Cycadales
Familia: Cycadaceae
Pers.[1]
Xénero: Cycas
L.[2]
Especie tipo
'C. circinalis[2]
L.[2]
Sinonimia[3]
  • Todda-pana Adans.
  • Dyerocycas Nakai
  • Epicycas de Laub.

Cycas é o xénero tipo e o único xénero recoñecido na familia Cycadaceae. Acéptanse 95 especies neste xénero. A primeira especie de cícada descrita foi Cycas circinalis, endémica da India, e foi a especie tipo do nome xenérico Cycas. A especie máis coñecida é Cycas revoluta, que se cultiva moito co nome de "falsa palma" debido ao seu aspecto de palma (pero non ten que ver taxonomicamente coas palmeiras ou Arecaceae).

O xénero é nativo do Vello Mundo, coas especies concentradas arredor das rexións ecuatoriais do leste e sueste de Asia, incluíndo as Filipinas con 10 especies (9 das cales son endémicas), leste de África (incluíndo Madagascar), norte de Australia, Polinesia, e Micronesia. Australia ten 26 especies, mentres que a área de Indochina ten unhas 30. India ten 9 especies. A especie que vive máis ao norte (C. revoluta) encóntrase a 31°N no Xapón meridional. A especie que vive máis ao sur (C. megacarpa) encóntrase a 26°S no sueste de Queensland. Debido á presenza dun gran número de especies de Cycas na China e Australia, estes dous países considéranse os dous centros de diversidade de Cycas.[3]

Estas plantas son dioicas (con plantas macho e femia), e a familia Cycadaceae é singular entre as cícadas polo feito de que non forma conos con sementes nas plantas femias, senón grupos de estruturas parecidas a follas chamadas megaesporófilos que levan sementes nas marxes inferiores, e conos ou estróbilos produtores de pole nas plantas macho.

Estruturas femininas reprodutoras de C. ophiolitica.
Megaesporófilos de Cycas media con sementes case maduras nunha planta silvestre do norte de Queensland, Australia.
Bosquete de Cycas media no norte de Queensland.
Cycas platyphylla no norte de Queensland con novas follas durante a estación chuviosa, aínda en floración.

O cáudice é cilíndrico, rodeado de bases de pecíolos persistentes. A maioría das especies forman troncos ben aparentes ramificados ou non, pero nalgunhas especies o tronco principal pode ser subterráneo e a coroa de follas parece saír directamente do chan. Teñen dous tipos de follaxe, follas típicas e escamosas. As follas típicas fotosintéticas son pinnadas (ou máis raramente bipinnadas) e dispostas en espiral, con queratinose dura e grosa. Non son permanentes e caen ao chan deixando na planta a base da folla. Os folíolos son articulados, teñen un nervio central pero carecen de nervios secundarios. As follas escamosas son persistentes, de cor marrón e de función protectora. Os megaesporófilos non están reunidos en conos. A polinización é anemófila.

A miúdo estas especies considéranse fósiles viventes, e os primeiros fósiles do xénero Cycas datan do Cenozoico, aínda que fósiles similares a Cycas, que poden considerarse Cycadaceae, poden atoparse xa nos estratos do Mesozoico. O xénero Cycas non está estreitamente relacionado con outros xéneros de cícadas, e os estudos filoxenéticos mostraron que Cycadaceae é o grupo irmán de todas as outras cícadas existentes.

As plantas tardan varios anos en medrar, e a reprodución sexual ten lugar despois de 10 anos de crecemento exclusivamente vexetativo, que ten lugar por medio de bulbilos que se orixinan na base do tronco.

Cono masculino de Cycas circinalis.

As especies de Cycas están ameazadas en todo o mundo e case todas as especies figuran na lista vermella da IUCN. Cycas beddomei é a única especie do xénero Cycas listada no Apéndice I de CITES. Cycas rumphii e Cycas pectinata son os que teñen unha distribución mundial máis ampla.

Especies seleccionadas[editar | editar a fonte]

Cycas aculeata
Cycas angulata
Cycas annaikalensis
Cycas apoa
Cycas arenicola
Cycas armstrongii
Cycas arnhemica
Cycas badensis
Cycas balansae
Cycas basaltica
Cycas beddomei
Cycas bifida
Cycas bougainvilleana
Cycas brachycantha
Cycas brunnea
Cycas cairnsiana
Cycas calcicola
Cycas campestris
Cycas candida
Cycas canalis
Cycas chamaoensis
Cycas changjiangensis
Cycas chevalieri
Cycas circinalis
Cycas clivicola
Cycas collina
Cycas condaoensis
Cycas conferta
Cycas couttsiana
Cycas curranii
Cycas debaoensis
Cycas desolata
Cycas diannanensis

 

Cycas dolichophylla
Cycas edentata
Cycas elephantipes
Cycas elongata
Cycas falcata
Cycas fairylakea
Cycas ferruginea
Cycas fugax
Cycas furfuracea
Cycas guizhouensis
Cycas hainanensis
Cycas hoabinhensis
Cycas hongheensis
Cycas inermis
Cycas javana
Cycas lanepoolei
Cycas lindstromii
Cycas litoralis
Cycas maconochiei
Cycas macrocarpa
Cycas media
Cycas megacarpa
Cycas micholitzii
Cycas micronesica
Cycas multipinnata
Cycas nathorstii
Cycas nongnoochiae
Cycas ophiolitica
Cycas orientis
Cycas pachypoda
Cycas panzhihuaensis
Cycas papuana
 

 

Cycas pectinata
Cycas petraea
Cycas platyphylla
Cycas pranburiensis
Cycas pruinosa
Cycas revoluta
Cycas riuminiana
Cycas rumphii Miq.
Cycas schumanniana
Cycas scratchleyana
Cycas seemannii A.Braun
Cycas segmentifida
Cycas semota
Cycas sexseminifera
Cycas siamensis
Cycas silvestris
Cycas simplicipinna
Cycas sphaerica
Cycas szechuanensis
Cycas taitungensis
Cycas taiwaniana
Cycas tanqingii
Cycas tansachana
Cycas thouarsii
Cycas tropophylla
Cycas tuckeri
Cycas wadei
Cycas xipholepis
Cycas yorkiana
Cycas yunnanensis
Cycas zambalensis
Cycas zeylanica
 

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Kramer, K.U.; (illustrations), P.S. Green ; assisted by E. Götz (1990). Kramer, K.U.; Green, P.S, ed. Pteridophytes and Gymnosperms. Berlin: Springer-Verlag. p. 370. ISBN 978-3-540-51794-8. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Hill, Ken; Leonie Stanberg and Dennis Stevenson. "The Cycad Pages". Genus Cycas. Royal Botanic Gardens Sydney. Arquivado dende o orixinal o 06 de novembro de 2020. Consultado o 6 September 2013. 
  3. 3,0 3,1 Kew World Checklist of Selected Plant Families

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]