Covelas, Ribadeo

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Covelas
Exterior da igrexa de S. Vicente
ConcelloRibadeo[1]
ProvinciaLugo
Coordenadas43°29′54″N 7°07′32″O / 43.49843781, -7.12544747Coordenadas: 43°29′54″N 7°07′32″O / 43.49843781, -7.12544747
Poboación330 hab. (2020)
Entidades de poboación20[1]
editar datos en Wikidata ]

San Vicente de Covelas é unha parroquia do concello lugués de Ribadeo na comarca da Mariña Oriental. Segundo o censo en 2004 tiña 451 habitantes, agrupados en 19 entidades e un lugar, cunha densidade de poboación de 29,6 hab/km². Segundo o IGE, no 2014 a súa poboación descendera ata os 350 habitantes, sendo 164 homes e 186 mulleres.

Xeografía[editar | editar a fonte]

Limita ao norte coas parroquias de Vilaframil e parte da de Piñeira, ao leste coa de Ove, excepto en Vilausende -nestas o río Grande failles de separación-; ao sur, o mesmo río sepáraa de Cedofeita e o río Lexoso a separa de Arante polo oeste, xunto coa parroquia da Devesa. A parroquia pertence ao arciprestado de Ribadeo. Ten unha altitude media de 160 m.

Evolución da poboación[editar | editar a fonte]

Evolución do padrón de poboación de Covelas

Covelas presenta unha despoboación continuada no comezo do século XXI[2]:

total homes mulleres
2018 339 156 183
2017 343 158 185
2016 339 160 179
2015 354 165 189
2014 350 164 186
2013 359 170 189
2012 362 172 190
2011 371 177 194
2010 390 192 198
2009 403 197 206
2008 402 195 207
2007 420 198 222
2006 422 197 225
2005 436 204 232
2004 451 215 236
2003 456 215 241
2002 470 219 251
2001 468 218 250
2000 471 223 248

Entidades de poboación[editar | editar a fonte]

As entidades de poboación son As Anzas (59), Os Batais (4), A Cabana (4), A Capela (abandonado), Os Carboeiros (4), A Casa da Hedra (10), Celeirós (3), O Esfolado (10), Marelle (9), A Ponte (5), O Pousadoiro (abandonado), Reme de Arriba (12), Sa (24), Salcedo (19), San Vicente (70), A Silveira (abandonado), Somo (7), O Vilar (19) e Vilela (90). O lugar (que xeralmente forman parte dalgunhas das entidades) é O Mondigo.

Historia[editar | editar a fonte]

Esta documentada como 'Covellas' no s. XIII, en textos no arquivo da Catedral de Mondoñedo, aínda que xa no ano 1488 aparece como 'Cubelas', nome castelán que aínda convive na actualidade co oficial galego de Covelas. Pode derivarse de cuba, procedente do latín cupa e o sufixo diminutivo -ella, o mesmo que de cova, (latín cova), con derivación semellante, e indicando un conxunto de pequenas vlagadas que forma no terreo cara ó río Grande.[3][4] A longa tradición autóctona decántase pola primeira forma, Cubelas, contra a segunda, Covelas, escollida polo nomenclátor de Galicia.[5]

En Covelas localízase o Castro da Pumarega.[6]

En Covelas, Arante e Santalla de Vilausende concéntrase a maior parte da produción agrícola e gandeira do concello de Ribadeo. Nesta parroquia atópase o punto máis alto do concello, o monte Mondigo de 571 metros de altitude. Nel sitúanse repetidores de televisión, radio e comunicacións.

Comunicacións[editar | editar a fonte]

A principal vía de comunicación que atravesa a parroquia é a estrada LU-133, coa desviación LU-P-5207 que a conecta coa capital do concello.

Festas[editar | editar a fonte]

Adro da igrexa de Covelas

A festa patronal celébrase o 22 de xaneiro, dedicada a San Vicente. O 15 de setembro celébrase a Festa da Virxe das Dores, que presenta un carácter máis festivo que a anterior.[7]

Galería de imaxes[editar | editar a fonte]

Lugares e parroquias[editar | editar a fonte]

Lugares de Covelas[editar | editar a fonte]

Lugares da parroquia de Covelas no concello de Ribadeo (Lugo)

As Anzas | Os Batais | A Cabana | A Capela | Os Carboeiros | A Casa da Hedra | Celeirós | O Esfolado | Marelle | O Mondigo | A Ponte | O Pousadoiro | Reme de Arriba | Sa | Salcedo | San Vicente | A Silveira | Somo | O Vilar | Vilela

Parroquias de Ribadeo[editar | editar a fonte]

Galicia | Provincia de Lugo | Parroquias de Ribadeo

Arante (San Pedro) | Cedofeita (Santa María Madanela) | Couxela (Santiago) | Covelas (San Vicente) | A Devesa (Santalla) | Ove (San Xoán) | Piñeira (San Xoán) | Ribadeo (Santa María) | Rinlo (San Pedro) | Santalla de Vilausende (Santalla) | Vilaframil (San Lourenzo) | Vilaselán (Santa María)

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 Decreto 6/2000, do 7 de xaneiro, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da provincia de Lugo.
  2. "INEbase / Demografía y población /Padrón. Población por municipios /Nomenclátor: Población del Padrón Continuo por unidad poblacional / Resultados". www.ine.es. Consultado o 2019-01-23. 
  3. Rodríguez Díaz, José María (2007). Estudio sobre la toponimia de Ribadeo. 
  4. Calendario toponímico 2019 do IES de Ribadeo Dionisio Gamallo, accesible en http://www.edu.xunta.gal/centros/iesribadeo/?q=system/files/calendario%20toponimico%20ies%20dionisio.pdf
  5. Charla mantida con José Mª Rodríguez Díaz, con estudos sobre a materia.
  6. Rodríguez Díaz, José María ([2009]). Sobre os castros de Ribadeo. [Lugo]: O Tesón. ISBN 9788461296446. OCLC 733842086. 
  7. Dende o ano 2014 non se celebra a festa de setembro. Recollido falando cunha veciña do lugar,