Batalla de Carabobo (1814)

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Primeira Batalla de Carabobo
Parte de Guerra de Independencia de Venezuela
Data 28 de maio de 1814
Lugar Sabana de Carabobo
Resultado Vitoria republicana
Belixerantes
Segunda República de Venezuela Imperio Español
Líderes
Simón Bolívar
Santiago Mariño
Rafael Urdaneta

José Francisco Bermúdez
Manuel Valdés
Florencio Palacios
José Gregorio Monagas
Diego Jalón

Juan Manuel Cajigal
José Ceballos
Sebastián de la Calzada (WIA)
Carlos Miguel Salomón
Francisco Bobadilla
Pedro Luis Inchauspe (WIA)
Remigio Ramos
Forzas en combate
Estimación antiga:
5.000[1][2]
Estimación moderna:
3.000[3]
Estimación antiga:
6.000[4]
Estimación moderna:
3.000[5]
Baixas
12 mortos e 40 heridos[6][7] 2.100[8]-3.000 mortos, heridos e prisioneiros[2][9]
Captura de 5.000 fusiles, 9 bandeiras, 4.000 cabalos, toda a artillaría, víveres, gando, equipaxe e documentos[2]

A Primeira batalla de Carabobo (1814) foi unha batalla da Guerra de Independencia de Venezuela, na que as forzas da Segunda República ao mando de Simón Bolívar derrotaron as forzas españolas ao mando do Mariscal de campo Juan Manuel de Cajigal y Martínez.

Antecedentes[editar | editar a fonte]

Tras o éxito da campaña de reconquista de Domingo de Monteverde coa toma de Caracas o 29 de xullo de 1812 o goberno colonial restablécese en Venezuela. Monteverde planeaba manter unha ofensiva contra as Provincias Unidas da Nova Granada. Porén, antes da acción, dous coroneis rebeldes exiliados adiantáronse nos inicios do ano seguinte. Simón Bolívar iniciou a súa Campaña Admirable no Occidente mentres que Santiago Mariño desembarcou no Oriente cos exiliados da Illa Trinidade.

Ante a desesperada situación, Monteverde intentou a reconquista de Maturín xa que as provincias de Guayana, Nova Barcelona e Cumaná caeron nas mans de Mariño velozmente, fracasando en reiteradas ocasións. Cando intentou deter a Bolívar no oeste foi mutilado en batalla e forzado a procurar refuxio en Puerto Cabello dende Cajigal foi relevado do mando. Os realistas quedaron reducidos ás súas posicións no val do río Orinoco, Apure e a provincia de Coro tras a toma de Caracas por Bolívar, o 6 de agosto de 1813.[10] No entanto, Bolívar cometera un erro: en vez de avanzar sobre Caracas, moitos dos seus partidarios e opositores consideraron que debeu marchar contra Porto Cabello, refuxio dos dirixentes realistas, e acabar o conflito dun só golpe.[11] Finalmente encóntrase coa defensa do coronel vizcaíno Antonio Zuazola, quen foi capturado e colgado.[12]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Gil Fortoul, José (1967) [1930]. Historia constitucional de Venezuela. Tomo I. Liberia Piñango. (en castelán)
  2. 2,0 2,1 2,2 Esteves, 2004: 76 (en castelán)
  3. Restrepo, José Manuel (2009) [1827]. Historia de la Revolución de la República de Colombia en la América Meridional. Tomo I. Medellín: Editorial Universitaria de Antioquia, pp. 777. Edición de Leticia Bernal Villegas. ISBN 978-958-714-259-4. (en castelán)
  4. Ensayos históricos. Rufino Blanco-Fombona & Rafael Ramón Castellanos. Fundación Biblioteca Ayacucho, 1981, pp. 365. (en castelán)
  5. Restrepo, 2009: 775 (en castelán)
  6. Restrepo, 2009: 777 (en castelán)
  7. Barros Arana, Diego (1865). Compendio de historia de América. Tomo IV. Santiago: Imprenta del Ferrocarril, pp. 216 (en castelán)
  8. Clodfelter, Micheal (2002). Warfare and armed conflicts: a statistical reference to casualty and other figures, 1500-2000. Londres: McFarland, pp. 347. ISBN 978-0-7864-1204-4. Estima uns 300 mortos, 700 heridos y 1.100 prisioneiros. (en inglés)
  9. Bosch, Juan (1981). De Cristóbal Colón a Fidel Castro: el Caribe, frontera imperial. La Habana: Casa de las Américas, pp. 246. ISBN 978-84-7291-910-5. Estima en 1.000 mortos e igual número de heridos. (en castelán)
  10. Casa de Colón de Las Palmas. Anuario de estudios Atlánticos. Número 13. Las Palmas de Gran Canaria, 1967, pp. 203. (en castelán)
  11. Encina, Francisco Antonio (1961). Bolívar y la independencia de la América española: Independencia de Nueva Granada y Venezuela (parte 1). Tomo III. Santiago: Nascimiento (páxina 244) (en castelán)
  12. Encina, 1961: 245. Los defensores realistas el 7 de septiembre de 1813 eran 1.088 soldados, 74 voluntarios, 30 a 40 oficiales, 150 piezas de 18 y de 24 y 10 morteros. (en castelán)

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]