Arrano beltza
| Bandeira Arrano beltza | |
|---|---|
 | |
| Características | |
| Uso | |
| Proporción | 2:3 |
| Cores | Amarelo Negro |
A arrano beltza ("Aguia Negra" en éuscaro) é un antigo símbolo vasco-navarro que mostra unha aguia negra sobre un fondo amarelo e é moi usada, aínda que non exclusivamente, polos nacionalistas vascos como símbolo da rexión do País Vasco.
Simbolismo e características[editar | editar a fonte]
A aguia negra era orixinariamente o selo do rei Sancho III de Navarra quen tivo baixo o seu mando tódolos territorios de cultura e lingua vascas. Segundo a interpretación nacionalista vasca, o mandato de Sancho III constitúe un precedente histórico para as aspiracións de unificación dos territorios de lingua vasca nun estado independente. Segundo a perspectiva nacionalista española, é un dos primeiros intentos de formar unha España unificada.
Este símbolo é empregado frecuentemente pola chamada Ezker Abertzalea (Esquerda patriota), quen o consideran "o símbolo máis antigo do territorio de Euskal Herria". Dáselle un uso semellante ó dos símbolos buscados por Sabino Arana. A pesar disto, xunto á ikurriña, de orixe aranista, tamén é usada moi a miúdo a arrano beltza, que é considerada un símbolo máis xenuino de Euskal Herria. Pola mesma razon, esta esquerda abertzale empregan a miúdo o tradicional termo de Euskal Herria no canto do neoloxismo Euskadi, creado por Sabino Arana no século XIX . (Euskadi, por outra parte, comeza a ser máis identificado coa Comunidade Autónoma Vasca.)
Algunhas organizacións vascas españolistas e as súas homónimas en Navarra empregan asemade a arrano beltza, considerándoa, dende un punto de vista oposto, un símbolo da unidade de España. Segundo esta idea, eles alegan que Sancho III aparece en moitos documentos nomeado Rex Hispanorum Regum, é dicir, "Rei dos reinos de Hispania", o que, dende o seu punto de vista, demostra que o Reino de Navarra percivía a España como unha unidade territorial e histórica, a pesar da súa división política. Sancho III ademais converteu a Castela nun reino cando o deu ó seu fillo Fernando (aquí os españolistas obvian o feito de que Castela formouse a partir dun condado do Reino de León), e a aguia, usada polos seus reis até incluso Isabel I vería da arrano beltza.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Arrano beltza é tamén unha canción do cantautor vasco Mikel Laboa, incluíndo os versos:
| Arrano beltzarekin joan ziren joan joan Jaengo Navas de Tolosara Nafarrak eta kate kateekin itzuli etxera. |
Eles foron coa aguia negra foron, foron á Navas de Tolosa en Xaén os navarros e volveron á casa con cadeas, cadeas. |
Isto alude á lenda sobre a orixe do escudo de armas de Navarra.
