Anjel Lertxundi

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Infotaula de personaAnjel Lertxundi

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento(eu) Anjel Lertxundi Esnal Editar o valor em Wikidata
5 de marzo de 1948 Editar o valor em Wikidata (76 anos)
Orio, España Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadePaís Vasco Editar o valor em Wikidata
Actividade
Campo de traballoBelas letras, literatura infantil e xuvenil e literary translation (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Lugar de traballo País Vasco Editar o valor em Wikidata
Ocupaciónescritor Editar o valor em Wikidata
Pseudónimo literarioAndu
Iñaki Aldai Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua éuscara e lingua castelá Editar o valor em Wikidata
Premios

Inguma: anjel-lertxundi-esnal Literaturaren Zubitegia: 85 Dialnet: 2484953

Anjel Lertxundi, nado en Orio en 1948, é un escritor vasco en lingua éuscara.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Estudou Filosofía e Letras en Donosti, Roma e Valencia. Traballou durante varios anos no ámbito do ensino e o xornalismo: Egin, Egunkaria, Berria, Diario Vasco, El País, El Mundo, La Vanguardia, Diario 16, El Correo...[1]

Foi presidente da Asociación de Escritores Vascos, EIE entre 1982 e 1985.[2]

Está considerado como un dos renovadores da narrativa do seu país, tendo unha obra extensa e variada, como poden ser contos, novelas, ensaios e até literatura infantil e xuvenil.

Tamén traballou en televisión, escribindo guións para teleseries e como asesor. Colaborou co mundo do cine coas películas Hamaseigarrenean, aidanez ("Á décimo sexta, ao parecer"), baseada nunha das súas propias novelas; e Karelatik ("Pola borda"), escrita e dirixida por el mesmo. É colaborador de diversos medios escritos, como o periódico Berria, onde escribe unha columna todos os días.

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Literatura infantil e xuvenil[editar | editar a fonte]

  • Ai, Leire, Leire (1979). Erein.
  • Gaur asteartea da (1979). Erein.
  • Nikolas Mikolas (1979). Erein.
  • Sorgin bat aidean (1979). Erein.
  • Txibiribi bonbon (1979). Erein.
  • Txilibitu danbolin (1979). Erein.
  • Negua (1980). Erein.
  • Udaberria (1981). Erein.
  • Udazkena (1981). Erein.
  • Uda (1981). Erein.
  • Portzelanazko irudiak (1981). Erein. Publicada co nome Iñaki Aldai.
  • Tristeak kontsolatzeko makina (1981). Erein. Obra pioneira na modernización da literatura infantil en éuscaro. En castelán La máquina de la felicidad (Alborada, 1988).
  • Gizon kabalen piurak (1982). Erein.
  • Auskalo mendian (1984). Erein.
  • Tximinitik gora (1984) Erein.
  • Artillero dale fuego (1986). Erein.
  • Bateltxo bat kulunkan (1986) Erein.
  • Elegantzia frantzia (1986). Erein.
  • Ipurdian bost letra (1986). Erein
  • Janda gero, majadero (1986). Erein.
  • Lekeitioko plazan (1986). Erein.
  • Titiritero titirimundi (1986). Erein.
  • Eskiatzaile herrenaren kasua (1988). Erein.
  • Estalaktita rockeroaren kasua (1988). Erein.
  • Kaxkajo bahituaren kasua (1988, Erein)
  • Paris de la France-ko pateen kasua (1988, Erein)
  • Alarguntsa sikodelikoaren kasua (1989). Erein.
  • Sardina ezpain gorriaren kasua (1989). Erein.
  • Peru eta Marixe, mila eta bat komerixe (1993). Erein.
  • Tresak eta kordelak (1993). Zarauzko Udala. Combinaba lendas, anécdotas reais e relatos inventados, todos relacionados con Zarautz.
  • Lehorreko koadernoa (1998). Alberdania.
  • Nire kuleroak (1999). Elkar.
  • Muxubero, mon amour (2000). Elkar.
  • Nik erremerre hitz egiten dut (2000). Elkar.
  • Dindirri = Flick (2001). Baigorri, Gara.
  • Aizak eta aizan elkarrekin dantzan (2002). Elkar.
  • Ezkutuko maitea (2002). Elkar.
  • Brummm! (2003). Elkar.
  • Graak! (2003). Elkar.
  • Maria Goikoak batbihirulau! (2011). Erein.

Relatos[editar | editar a fonte]

  • Hunik arrats artean (1970). Lur.
  • Ajea du Urturik (1971). Gero Mensajero.
  • Goiko kale (1973). Gero Mensajero.
  • Aise eman zidan eskua (1980). Erein.
  • Urtero da aurten (1984) Erein.
  • Lurrak berdinduko nau (1990). Erein.
  • Piztiaren izena (1995). Alberdania. En castelán a novela curta El huésped de la noche (2001, Alfaguara).

Novelas[editar | editar a fonte]

  • Ajea du Urturik (1971). Gero Mensajero.
  • Goiko kale (1973). Gero Mensajero.
  • Hamaseigarrenean, aidanez (1983). Erein.
  • Tobacco days (1987). Erein.
  • Carla (1989). Erein.
  • Kapitain Frakasa (1991). Erein.
  • Otto Pette (1994). Alberdania.
  • Azkenaz beste (1996). Alberdania. En castelán Un final para Nora (1999, Alfaguara).
  • Argizariaren egunak (1998). Alberdania. En castelán Los días de la cera (2001, Alfaguara).
  • Zorion perfektua (2002). Alberdania. En castelán La felicidad perfecta.
  • Konpainia noblean (2004). Alberdania.
  • Ihes betea (2006). Alberdania.
  • Zoaz infernura, laztana (2008). Alberdania.
  • Etxeko hautsa (2011). Alberdania. En castelán Los trapos sucios.
  • Ihes betea (2012). Alberdania. En castelán Línea de fuga.
  • Zoaz infernura laztana (2012). Alberdania.
  • Zu (2015). Erein.
  • Horma (2017). Erein.
  • Otto Pette Berrargitalpena (2018). Alberdania. En castelán Las últimas sombras (1996, Seix Barral).
  • Gilles de Rais (2020). Alberdania.

Ensaios[editar | editar a fonte]

  • Gaurko literatura (1968). Donostiako Apaizgaitegia.
  • Pio Baroja (1972). Gero Mensajero.
  • Xabier Lizardi, olerkari eta prosista (1974). Jakin.
  • Haur literaturaz (1982). Erein.
  • Letrak kalekantoitik (1996). Alberdania.
  • Munduaren neurriak (1998). BBK eta Ikeder.
  • Gogoa zubi (1999). Alberdania. 112 artículos breves sobre o éuscaro, a identidade vasca eo futuro da cultura en éuscarao.
  • Muga-mugako zirriborroak (edo pipiñoen kanpaina baten lehendabiziko zirriborroak) (1999). KM.
  • Mentura dugun artean (2001). Alberdania.
  • Eskarmentuaren paperak (2010). Alberdania.
  • itzuliz usu begiak (2019). Alberdania.

Traducidos ao galego[editar | editar a fonte]

  • Felicidade perfecta (2006). Galaxia.
  • Bícame mon amour (2009). Galaxia.
  • Ti (2020). Galaxia.[3]

Traducións[editar | editar a fonte]

  • Urrezko Astoa; Luzio Apuleio (1996). Ibaizábal. (O asno de ouro)

Libros de viaxes[editar | editar a fonte]

Biografías[editar | editar a fonte]

  • Martin Ugalde, leialtasun baten historia 1997, Concello de Andoain.

Audiovisual[editar | editar a fonte]

  • 1985: Dirixiu Hamaseigarrenean aidanez, adaptación da súa novela homónima.[4]
  • 1986: Kareletik, escrita por el mesmo para a ocasión.
  • En televisión, foi o encargado de revisar os guións das primeiras series Goenkale de Euskal Telebista.

Premios[editar | editar a fonte]

  • 1983: Premio da Crítica Española de Narrativa e Poesía Vascas XVI, por Hamaseigarrenean, aidanez.
  • 1991: Premio da Crítica Española de narrativa e poesía vasca por Kapitain Frakasa.
  • 1999: Premio Euskadi de Literatura por Argizariaren egunak.
  • 2000: Premio Rosalía de Castro do Centro PEN Galicia.[5]
  • 2010: Premio Nacional de Literatura de España de ensaio por Eskarmentuaren paperak (titulado Vida y otras dudas en castelán).

Notas[editar | editar a fonte]

  1. "Anjel Lertxundi - Biografia". Bilbo Zaharra Euskaltegia (en castelán). Consultado o 2020-12-15. 
  2. "LERTXUNDI, Anjel. Portal Literatura Vasca". www.basqueliterature.com. Arquivado dende o orixinal o 25 de outubro de 2020. Consultado o 2020-12-15. 
  3. "Ti". Editorial Galaxia. Consultado o 2021-01-25. 
  4. "Ángel Lertxundi Esnal :: Enciclopedia Auñamendi :: Euskomedia". web.archive.org. 2010-02-14. Archived from the original on 14 de febreiro de 2010. Consultado o 2020-12-15. 
  5. "Valente, Gimferrer, Lertxundi e De Melo, premios Rosalía de Castro". La Voz de Galicia. 2000-07-14. Consultado o 2020-12-15. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]