Acaia (provincia romana)

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía políticaAcaia
Achaia (la) Editar o valor em Wikidata

Localización
Editar o valor em Wikidata Mapa
 37°53′N 22°27′L / 37.89, 22.45Coordenadas: 37°53′N 22°27′L / 37.89, 22.45
CapitalColonia Laus Iulia Corinthiensis (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Datos históricos
Precedido por
Creación146 a. C. Editar o valor em Wikidata
Disolución690 Editar o valor em Wikidata

O Imperio romano baixo Adriano (goberno 117-138), mostrando a provincia senatorial de Acaia (Grecia meridional)
Sestertius de Adriano celebrando a provincia de Acaia.

A Acaia[1] (latín Achaea, en grego: Αχαΐα) foi unha provincia romana formada, supostamente, despois do ano 146 a. C. cos territorios da Liga Aquea (incluída Esparta) e da Liga Etolia, é dicir con case todo o Peloponeso, aos que se lles engadiría Ática, Beocia e as illas próximas a Grecia (as Cícladas) e partes de Ftiótide, Etolia-Acarnania e Fócida e, segundo Estrabón, tamén Tesalia, pero Tolomeo di que Tesalia pertencía a Macedonia). É probábel que a Acarnania formase parte da nova provincia, mais Tolomeo asignaa á Epiro.

A rexión foi anexionada pola República Romana no 146 a.C., tralo saqueo de Corinto, polo xeneral romano Lucius Mummius, quen recibiu o título de "Achaicus" ("conquistador de Acaia"). Pasou a formar parte da provincia romana de Macedonia, que incluía toda a Grecia continental.

Se ben despois do 146 a. C. o poder da Liga Aquea foi destruído, probabelmente logo desta data o sistema de goberno autónomo de cada cidade mantívose durante certo tempo (quizais por case un século) como antes. Sábese que en ocasións as cidades gregas estiveron suxeitas ás decisións do gobernador romano de Macedonia. É tamén posíbel que a provincia non fose en realidade estabelecida até a época de Xulio César, despois do ano 50 a. C., que é cando se coñece o primeiro gobernador: Servio Sulpicio.

En tempos de Augusto Grecia estaba dividida entre as provincias de Acaia, Macedonia e o Epiro (esta última incluíndo Iliria). Na repartición da autoridade sobre as provincias, Acaia correspondeulle ao Senado e foi gobernada por un procónsul e como provincia senatorial, estaba libre de militares e lexións, e era unha das provincias máis prestixiosas e buscadas para que gobernasen os senadores.[2] Atenas foi o principal centro de educación para a elite imperial, rivalizada só por Alexandría, e unha das cidades máis importantes do Imperio.

Tiberio converteuna en provincia imperial no ano 16, pero Claudio devolveulla ao Senado. Naquel tempo a capital provincial era Corinto, onde foi levado precisamente o apóstolo Paulo perante o procónsul Xunio Galio. Nerón suprimiu a provincia, restaurando a liberdade das cidades gregas, mais o emperador Vespasiano volveu restabelecer de novo a provincia, facendo pagar ao tempo ás cidades unha contribución anual.

Acaia estivo entre as partes máis prósperas e pacíficas do mundo romano ata a Antigüidade tardía, cando sufriu por primeira vez invasións bárbaras. A provincia seguiu sendo próspera e altamente urbanizada, como demostra o Synecdemus, dirixida por procónsules subsistiu até o tempo do emperador oriental Xustiniano (século VI).

As invasións eslavas do século VII levaron a unha destrución xeneralizada, gran parte da poboación fuxiu para as cidades fortificadas, as illas do mar Exeo e Italia, mentres que algunhas tribos eslavas instaláronse no interior. Os territorios de Acaia que quedaron en mans bizantinas agrupáronse no Thema de Hélade.

Historia[editar | editar a fonte]

A Primeira Guerra Mitridática (89-85 aC) foi combatida en Ática e Beocia, dúas rexións que se converterían en parte da provincia de Acaya. En 89 a. C., Mithridates VI Eupator, rei de Ponto, tomou a provincia romana de Asia (na rexión occidental de Anatolia). Mitrídates enviou a Archelao (o xeneral Archelao) (o seu comandante militar) a Grecia, onde estableceu Aristion como un tirano en Atenas. O cónsul romano Lucius Cornelius Sulla desembarcou en Epiro]] (no oeste de Grecia) e marchou a Atenas. Marchou a través de Beocia na súa dirección cara á Ática. Sila asedió Atenas e o Pireo en 87-86 aC e despois despediu a Atenas e destruíu o Pireo. Despois derrotou a Arquelao na Batalla de Chaeronea e na Batalla de Orchomenus, ambos loitaron en Beocia.

Historia[editar | editar a fonte]

No 150-148 a.C. os romanos loitaron na Cuarta Guerra Macedónica, logo da cal se anexionaron Macedonia, antigamente o estado máis grande e poderoso da Grecia continental. No 146 a.C., a Liga aquea se rebelou contra os romanos. Esta foi unha guerra desesperada xa que Roma era unha potencia militar moi superior. Polibio, un antigo estudoso grego, culpou aos demagogos das cidades da Liga Aquea por incitar o nacionalismo, a idea de que a liga podía resistir o poder romano, promover unha decisión precipitada e incitar a unha guerra suicida. A liga foi derrotada rapidamente e a súa principal cidade, Corinto foi destruída. Os romanos decidiron anexar a Grecia continental e Acaia pasou a formar parte da provincia romana de Macedonia. Algunhas cidades, como Atenas e Esparta, mantiveron o seu status de autogoberno nos seus propios territorios.

A Primeira Guerra Mitridática (89-85 a.C) librouse en Ática e Beocia, dúas rexións que se converterían en parte da provincia de Acaia. No 89 a.C., Mithridates VI Eupator, rei de Ponto, tomou a provincia romana de Asia (na rexión occidental de Anatolia). Mitrídates enviou a [[Aquelao (xeneral)| Aquelao) (o seu comandante militar principal) a Grecia, onde nomeou a Aristión como tirano en Atenas. O cónsul romano Lucius Cornelius Sulla desembarcou en Epiro (no oeste de Grecia) e marchou a Atenas. Marchou a través de Beocia no seu camiño cara á Ática. Sila asedió Atenas e o Pireo no 87-86 a.C. e despois saqueou Atenas e destruíu o Pireo. Despois derrotou a Aquelao na Batalla de Queronea (86 a.C) e a Batalla de Orcómeno, ambos loitaron en Beocia no 86 a.C. Consevouse o dominio romano.

O comercio de Acaia xa non era un rival para o de Roma. Trala derrota de Antonio e Cleopatra, ao redor do 31 a.C., o emperador Augusto separou a Macedonia de Acaia, aínda que permaneceu como provincia senatorial, como na República. No ano 15, o emperador Tiberio, en resposta ás denuncias de mala xestión do procónsul senatorial, converteu en provincias imperiales a Acaia e Macedonia.[3] Foron devoltas ao Senado como parte das reformas do Emperador Claudio no ano 44 d.C..[4]

Co tempo, Grecia volvería reconstruírse lentamente, culminando durante o reinado do emperador helenófilo Hadriano (117-138). Xunto co erudito grego Herodes Atticus, Adriano realizou un extenso programa de reconstrución. Embeleceu Atenas e moitas das cidades gregas.

Economía[editar | editar a fonte]

En Acaia explotáronse minas de cobre, chumbo e prata, aínda que a produción non era tan grande como as minas doutras áreas controladas polos romanos, como Noricum, en Britania e as provincias de Hispania. O mármore das canteiras gregas era un ben valioso.

Os escravos gregos educados tiveron moita demanda en Roma no papel de médicos e profesores, e os homes educados eran unha exportación significativa. Acaia tamén produciu luxos domésticos, como mobles, cerámica, cosméticos e roupa de cama. As olivas gregas e o aceite de oliva foron exportadas ao resto do Imperio.

Lista dos gobernadores romanos[editar | editar a fonte]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Machado, José Pedro. Dicionário Onomástico Etimológico da Língua Portuguesa, verbete "Acaia".
  2. Roman provincial coinage: Τόμος 1, Andrew Burnett, Michel Amandry, Pere Pau Ripollés Alegre - 2003
  3. Tacitus, Annals.1.76
  4. Suetonius, Life of Claudius, 25.3
  5. Salvo que se indique o contrario, os gobernadores do 91/92 ao 136/137 estan tomados de Werner Eck, "Jahres- und Provinzialfasten der senatorischen Statthalter von 69/70 bis 138/139", Chiron, 12 (1982), pp. 281-362; 13 (1983), pp. 147-237.
  6. Salvo que se indique o contrario, os gobernadores do 144 ao 182 son tomados de Géza Alföldy, Konsulat und Senatorenstand unter der Antoninen (Bonn: Rudolf Habelt Verlag, 1977), pp. 260-262
  7. Salvo que se indique o contrario, os gobernadores do 184 a altrededor do 235 son tomados de Paul M. M. Leunissen, Konsuln und Konsulare in der Zeit von Commodus bis Severus Alexander (Amsterdam: J.C. Gieben, 1989), pp. 293-296
  8. "Historia Augusta. Maximus and Balbinus (5:1-8)". penelope.uchicago.edu (en inglés). Consultado o 11 de xaneiro de 2021.